Starachowicka Kolej Wąskotorowa
Starachowice ? Lipie ? Marcule ? Iłża

Starachowicka Kolej Wąskotorowa. Niegdyś przewoziła drewno, rudę żelaza i robotników.
Obecnie można się nią wybrać na weekendową wycieczkę ze Starachowic i Iłży

Historia kolejek wąskotorowych w Starachowicach sięga końca XIX wieku. Powstawały wówczas linie, którymi zwożono głównie drewno z okolicznych lasów, a także rudę żelaza z kopalń do wielkiego pieca. Właśnie przy zabytkowym zakładzie wielkopiecowym w starachowickim Muzeum Przyrody i Techniki znajduje się najstarszy odcinek kolejki z dobrze zachowanym torowiskiem. Tam również zobaczyć można m.in. parowóz z lat 20. ubiegłego wieku, wagoniki do transportu rudy i kadzie do wywozu płynnej szlaki.

Sieć kolei wąskotorowych rozwijała się w czasie pierwszej wojny światowej, a także w okresie międzywojennym, kiedy to ich łączna długość w rejonie Starachowic wynosiła około 80 km. Już w latach 20. przymierzano się do zbudowania linii wąskotorowej, także do przewozów pasażerskich, do Iłży i Solca nad Wisłą, a nawet dalej, i połączenia jej z kolejką nałęczowską. Wielki kryzys gospodarczy przekreślił te plany. Powrócono do nich już po wojnie. W 1949 rozpoczęto, a dwa lata później zakończono budowę ponad dwudziestokilometrowego odcinka ze Starachowic do Iłży, wykorzystując częściowo stary tor kolejki leśnej.

1 września 1951 roku na nową trasę uroczyście wyruszył pierwszy pociąg osobowy. W okresie największej popularności kursowało sześć par pociągów osobowych dziennie. Pasażerami byli głównie robotnicy dojeżdżający do fabryki samochodów ciężarowych i innych zakładów w Starachowicach, a także do zakładów w Zębcu. W ruchu towarowym przewożono przede wszystkim drewno, rudę żelaza, materiały budowlane i płody rolne.

Wyczerpywanie się zasobów rudy, a także rozwój transportu samochodowego powodowały, że kolejka wąskotorowa zaczęła podupadać. W 1986 roku zawieszono ruch pasażerski, kilka lat później także towarowy. Podjęta na początku lat 90. pierwsza próba uruchomienia przejazdów turystycznych zakończyła się niepowodzeniem.

Dzięki pasjonatom kolejek wąskotorowych wznowione zostały w 2004 roku, ale tylko na 6-kilometrowym odcinku ze Starachowic do Lipia. Cztery lata później uruchomiono przejazdy od drugiej strony – z Iłży do Marcul. Kurs na trasie Starachowice – Iłża nie jest możliwy z powodu… braku torów na długości około 5 km. Zostały rozkradzione, a plany odbudowy z powodu braku pieniędzy nie doczekały się realizacji.

Kolejny sezon kolejka, której właścicielem na całym odcinku jest powiat starachowicki, rozpocznie w niedzielę 1 maja. Niedzielne przejażdżki odbywać się będą do jesieni na obydwu trasach.

Ze Starachowic do Lipia kursuje lokomotywa spalinowa z jednym wagonem zakrytym, a z Iłży do Marcul taka sama ciągnie dwa wagony odkryte, tzw. letniaki.

W Lipiu na pasażerów czekają wiaty, miejsce na ognisko, a także malownicze
trasy do leśnych spacerów.

W Marculach leśnicy zapraszają do arboretum i izby muzealnej w Centrum Edukacji
Przyrodniczej.

Na wyjeżdżających ze stacji Starachowice Wschodnie Wąskotorowe przy ul. Targowej 17 czeka jeszcze jedna atrakcja – minimuzeum kolejki w drewnianej budce na peronie. Zobaczyć w nim można m.in. kolekcje lamp, czapki i mundury kolejarskie, a także stare bilety i przepisy. Wszystko, co wiąże się z zawodem kolejarza, także normalnotorowego.

Jak pojechać:

Rozkład jazdy kursujących w niedziele pociągów Starachowickiej Kolei Wąskotorowej:
Starachowice – Lipie, odjazd o godz. 14,
Lipie – Starachowice, odjazd godz. 16.40;
Iłża – Marcule, odjazdy godz. 11.00, 14.00, 17.00,
Marcule – Iłża, odjazdy godz. 13.00, 16.00, 18.30;

Bilety w obydwie strony:
ze Starachowic: 10 zł i 6 zł (ulgowy),
z Iłży: 16 zł i 8 zł (ulgowy).

zamówienia dodatkowych kursów:
tel. 41 276 09 42

Wszelkie informacje otrzymają również w poniższych formach kontaktu :

tel. kom.: 692 029 136 ? Paweł Niemczuk (SGKW)
tel. kom.: 505 981 227 – Ewa Barszcz (naczelnik SKW)
e-mail: skw@sgkw.eu
e-mail: kontakt@skw.org.pl

Operator:

Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych
Skrytka pocztowa 92
41-902 Bytom 2

Właściciel:

Starostwo Powiatowe w Starachowicach
ul. Władysława Borkowskiego
27-200 Starachowice

Wydział nadzorujący:
Wydział Kultury, Promocji i Rozwoju Powiatu
tel./fax. 0-41 276 09 41
promocja@powiat.starachowice.pl

Stacje
Starachowice Wschodnie Wąskotorowe
ul. Targowa 17

Iłża
ul. Błazińska
Naczelnik: Ewa Barszcz
tel.: 505 981 227

Więcej informacji:
http://skw.org.pl/

Źródło opisu: http://skw.org.pl/
Źródło zdjęć: http://skw.org.pl/ – foto Andrzej Cygan
Dodane: 2011-04-29 15:03:40 przez Martika

Lokalizacja

Komentarze (4)