Park miejski im. Powstańców Wielkopolskich w Śremie

Śrem leży w centralnej części województwa wielkopolskiego, nad rzeką Wartą, 40 km na południe od Poznania. Mimo niewielkiego obszaru, gmina Śrem rozciąga się aż w trzech regionach geograficznych: środkową część zajmuje Pradolina Warszawsko-Berlińska, oddzielając leżące na północy Pojezierze Wielkopolskie od Pojezierza Leszczyńskiego, leżącego na południu.
Park Powstańców Wielkopolskich położony jest w północno-wschodniej części miasta Śrem, między ulicą Poznańską, a ulicą Parkową i Piłsudskiego, przy trasie na Poznań.
Parkiem zarządza Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, a właścicielem jest gmina Śrem. Głównymi organizatorami prac na rzecz parku byli i są nadal działacze Towarzystwa Miłośników Śremu.
Park zajmuje powierzchnię 48 hektarów. Droga dojazdowa do ŚOSiR-u dzieli go na dwie umowne części: cześć “leśną”, która jest mniej zadbana i porastają ją przede wszystkim drzewa iglaste oraz część “parkową”; znajdują się tutaj liczne alejki spacerowe z dobrze utrzymanymi skwerami i klombami kwiatowymi, pośród których postawiono rzeźby oraz liczne tablice pamiątkowe. Wzdłuż głównej alei ustawiono stylowe ławki oraz liczne kosze na śmieci.
W południowo-zachodniej części parku mieści się zwierzyniec, tuż obok znajduje się plac zabaw dla dzieci. W środkowej części parku w latach 20-tych zbudowany został amfiteatr, dziś całkowicie porośnięty dziką roślinnością. W północno-zachodniej części mieści się budynek oraz stadion Śremskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji na terenie, którego grają piłkarze zespołu Warta Śrem. W budynku ŚOSiR-u znajduje się hotel, restauracja. W pobliżu stadionu znajdują się toalety publiczne, na terenie parku nie ma punktów handlowych.

Historia
Śrem należy do najstarszych osad lechickich. Pierwsza wzmianka o nim pojawiła się w bulli gnieźnieńskiej papieża Innocentego II w 1136 r. Osada powstała w miejscu przeprawy przez Wartę, na starym trakcie handlowym ze Śląska do Poznania i Gniezna. W 1253 r. Śrem otrzymał prawa lokacyjne; dziś Śrem należy do najszybciej rozwijających się miast w Wielkopolsce, jest siedzibą władz samorządowych i ośrodkiem gospodarczym, a także miejscem o wielu walorach kulturowych i przyrodniczych.
Park im. Powstańców Wielkopolskich 1918-1919 jest najstarszym i największym spośród trzech istniejących parków miejskich w Śremie. Założony został 14 kwietnia 1888 r. dzięki Towarzystwu ku Upiększaniu Miasta, skupiającemu Polaków, Niemców i Żydów. W skład tegoż towarzystwa wchodził m.in. Piotr Wawrzyniak, któremu bardzo zależało, aby w Śremie powstał park miejski. Do rozwoju parku przyczynili się śremscy kupcy: Siegfrid i Wilhelm Hepperowie, właściciele ziemscy: Skrzydlewski z Mechlina i Reissner z Ostrowieczna a także oddani idei, kolejni prezesowie Towarzystwa: Thomani i ks. P. Wawrzyniak oraz Sylwester Szczepski. Towarzystwo w 1884 r. zakupiło dwumorgowy plac, po lewej stronie szosy od Poznania i natychmiast zaczęło go społecznie urządzać. Na początku był to zwykły ogródek dziecięcy, który stał się później zaczątkiem parku. W latach 20-tych pod kierunkiem energicznego prezesa Sylwestra Szczepskiego nastąpiły intensywne prace nad powiększeniem parku, tylko w 1926 r. Towarzystwo zasadziło 5000 sosen, 500 robinii akacjowych i 2000 olch, w 1927 r.1000 sosen, 2500 świerków, 100 modrzewi i kilkaset sztuk wierzbiny. Sylwester Szczepski był wielkim miłośnikiem przyrody, całkowicie poświęcił się sprawie zadrzewiania parku i pobliskich ulic. Do dziś rosną osobiście przez niego posadzone topole. Zaplanował także rozbudowę nowych alei, postawił ławki, zbudował muszlę koncertową oraz zaprojektował budowę boiska sportowego, na którym odbywały się zawody hippiczne. Towarzystwo pod jego kierownictwem podejmowało rożne inicjatywy, które miały zaktywizować społecznie mieszkańców miasta, m.in. urządzano “Święto sadzenia drzewek”, podczas, którego każdy mógł zostawić po sobie trwały ślad. W 1935 r., w akcji wyrębu drzew, z polecenia burmistrza Śremu, Czesława Dębickiego, wycięto okazałą topolę rosnącą przy głównej alei parkowej. Była to wielka pamiątka dla młodzieży gimnazjalnej, która w czasie, kiedy w szkole uczono ich tylko w języku niemieckim, spotykała się pod tym drzewem i uczyła się poprawnego języka polskiego, literatury i historii Polski. Było to miejsce darzone przez Śremian dużym sentymentem. W obronie drzewa interweniowali śremscy notable, a także prof. Adam Wodziczko prezes Ligi Ochrony Przyrody i twórca m.in. WPN. Niestety, kiedy miał przyjść zakaz ścinania topoli, leżała już ona powalona na ziemi. Podczas II wojny światowej bezkarnie wycinano z parku drzewa, a Polakom zakazano do niego wstępu. Ponownie, parkiem zainteresowano się w latach 60-tych XX wieku, kiedy przeprowadzono generalną jego modernizację. Pod przewodnictwem Mariana Dominiczaka, w latach 1966-1975, założono zwierzyniec, liczne aleje, ogród róż, dokonano odsłonięcia rzeźb parkowych oraz ogródka jordanowskiego. W 1969 r. odsłonięto Pomnik Dobosza, a park otrzymał imię Powstańców Wielkopolskich 1918-1919. W 1970 r. wybudowano amfiteatr, rok później – stadion, a niedaleko niego hotel (obecnie pod zarządem Śremskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji). Z czasem park ponownie zaczął podupadać. W listopadzie 1987 r. zawiązał się Społeczny Komitet Ochrony Parku, którego przewodniczącym został Marian Dominiczak. Wtedy to w parku rozpoczęły się wzmożone działania w celu ratowania go, zlikwidowano małe zoo, a na jego miejscu wybudowano ogródek jordanowski im. Sylwestra Szczepskiego. Z inicjatywy Społecznego Komitetu, 17 kwietnia 1993 r., dla uczczenia Światowego Dnia Ziemi, społeczeństwo Śremu sadziło drzewa na terenie dzikiego śmietniska. W ten sposób park zyskał tzw. Polanę Marysieńki. Od tamtej pory, co roku, w Dzień Ziemi, nasadzane są nowe drzewa dostarczane przez Zakład Doświadczalny Polskiej Akademii Nauk w Kórniku oraz Nadleśnictwa: Babki, Piaski i Konstantynowo.

Przyroda
Park usytuowano na terenach zalewowych, o ubogich glebach, mimo tego, rośnie tutaj kilkadziesiąt gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych.
Najcenniejszymi drzewami są: metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides), drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych oraz wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) jedyne drzewo będące w parku pomnikiem przyrody, o obwodzie pnia 388 cm. Wzdłuż parkanu otaczającego stadion biegnie aleja wysadzana glediczjami trójcierniowymi (Gleditsia triacanthos) pochodzącymi z Ameryki Północnej. W parku znajduje się największe w okolicy skupisko sosny czarnej (Pinus nigra).
Jest tu także aleja obsadzona lipami drobnolistnymi (Tilia cordata) i klonami zwyczajnymi (Acer platanoides), drzewa te, są darem Zakładu Doświadczalnego Polskiej Akademii Nauk w Kórniku. Na terenie parku rosną dęby szypułkowe (Quercus robur) i bezszypułkowe (Quercus petraea), graby pospolite (Carpinus betulus), jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior), robinie akacjowe (Robinia pseudacacia), brzozy brodawkowate (Betula pendula) oraz kilka gatunków drzew iglastych – sosny (Pinus), świerki pospolite (Picea abies), modrzewie europejskie (Larix decidua), jodły pospolite (Abies alba), cisy pospolite (Taxus baccata).
Wokół stawu będącego pozostałością starorzecza Warty posadzono wierzby iwy (Salix caprea) i olchy czarne (Alnus glutinosa)
W parku można spotkać lisy, wiewiórki, zające, różne gatunki ptaków: min. dzięcioły, sikorki, wróble, oraz wiele gatunków płazów np. żaby, ropuchy i gadów min. jaszczurki, zaskrońca. Czasami można spotkać sarny, które przybiegają do parku z pobliskich pól.

Źródło opisu: wielkopolskie.parki.org
Źródło zdjęć: www.srem.pl
Dodane: 2010-01-12 20:22:37 przez agata17ko

Galeria

Lokalizacja