MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA
im. Juliusza Słowackiego w Tarnowie
jest placówką, której korzenie sięgają początku XX wieku. Staraniem światłych Tarnowian –
7 listopada 1908 roku – otwarto bibliotekę jako ogólnodostępną placówkę literacko-naukową, gromadzącą dzieła z różnych dziedzin wiedzy. W chwili otwarcia księgozbiór liczył 2.700 tomów; dziś są to zbiory książek, czasopism, kolekcji i zbiorów specjalnych, z których poprzez sieć działów i filii korzysta rocznie 36 tysięcy osób zarejestrowanych w wypożyczalnich oraz 42 tys. osób odwiedzajacych czytelnie. Dziennie korzysta z działów i filii MBP ok. 1200 osób. W roku 1999, w wyniku kolejnej reformy administracyjnej Miejska Biblioteka Publiczna przejęła wykonywanie zadań powiatowej biblioteki publicznej. W chwili obecnej w skład MBP wchodzi 12 działów merytorycznych oraz 11 filii na terenie miasta.
Dla właściwego funkcjonowania i określenia głównych celów oraz kierunków pracy w MBP przygotowany został projekt strategii działania, obejmujący wszystkie aspekty pracy biblioteki, którego efektem końcowym jest promowanie i rozwój czytelnictwa wśród mieszkańców Tarnowa. Dokument ów pod nazwą „Reorganizacja MBP w Tarnowie w latach 1996 – 2000 – 2005” zawiera również niezwykle ważny plan komputeryzacji MBP. Zgodnie z Planem wprowadzono od 1997 r. automatyzację pracy działów, utworzono bazy katalogowe, stanowiska internetowe dla czytelników; aktualnie wdrażana jest komputeryzacja w filiach biblioteki na terenie miasta.
CIEKAWSZE KOLEKCJE I ZBIORY BIBLIOTECZNE
Stare druki XVI-XVIII w.
(Oddział Starych Druków)
Podstawę zbiorów stanowi część ocalałego księgozbioru biblioteki xx. Sanguszków z Gumnisk oraz Konopków z Brnia i Olesna, Cieleckich z Ryglic, Stadnickich z Wielkiej Wsi i Żabów ze Zbylitowskiej Góry.
Najstarszym i najcenniejszym starodrukiem znajdującym się w Miejskiej Bibliotece Publicznej są Statuty Jana Łaskiego z 1506 roku, wydane w oficynie Jana Hallera w Krakowie. Inne to: Biblia w przekładzie ks. Jakuba Wujka z 1599 roku, Kronika Polska Marcina Bielskiego z 1597 roku, Żywot Stanisława, biskupa krakowskiego, męczennika Jana Długosza z 1511 r…, Introductorium astronomiae in ephemerides Jana Głogowczyka z 1514 r., De origine et rebus gestis Polonorum Marcina Kromera z 1568 r., Gniazdo Cnoty Bartosza Paprockiego z 1578 r. Poczet herbów szlachty Korony Polskiej Wacława Potockiego z 1696 r. Goffred albo Jeruzalem wyzwolona Torquato Tasso w przekładzie Piotra Kochanowskiego z 1618 r., literatura kaznodziejska Piotra Skargi, Fabiana Birkowskiego, Bazylego Rychlewicza, Szymona Starowolskiego. Bogaty jest także zbiór konstytucji sejmowych z XVII i XVIII wieku wydany w Krakowie w oficynie Andrzeja Piotrkowczyka.
Rękopisy i varia
(Oddział Starych Druków)
Pochodzą z archiwum rodzinnego Sanguszków. Na uwagę zasługuje zespól 12 listów Zygmunta Krasińskiego do Izabeli Sanguszkowej z lat 1846-1851, korespondencja generałów powstania listopadowego (Józefa Chłopickiego, Jana Skrzyneckiego) dwa listy Aleksandra Fredry z lat 1839 i 1841, Piotra Michałowskiego z r. 1890, Henryka Sienkiewicza z 1888 r.
W grupie variów zachował się dokument: Umowa między wybitnym rzeźbiarzem duńskim Albertem Thorvaldsenem a Teklą z Sanguszków Potocką z 1821 r. dotyczący warunków wykonania pomnika grobowego Włodzimierza Potockiego do katedry na Wawelu.
Muzykalia
(Oddział Starych Druków)
Zbiory obejmują 253 jedn. inw. (w tym 77 rękopisów) z okresu XVIII- XX w. Głównie jest to muzyka operowa (G.Donizetti, V.Bellini) i niemiecka muzyka romantyczna (R.Wagner). Interesującą pozycją z uwagi na proweniencję są Soirees musicales G.Rossiniego z dedykacją kompozytora dla Izabeli Sanguszkowej, utwory Prospera Zborowskiego z pierwszej połowy XIX w., autografy K. Lubomirskiego, pierwodruk pieśni S.Moniuszki Ubóstwienie z 1865 r.
Kartografia
(Oddział Starych Druków)
Znajdują się tu atlasy, mapy, plany miast i prowincji. Do najcenniejszych zaliczany jest m.in.: Maior Atlas Scholasticus z lat 1752-1790 wyd. w Norymberdze, Atlas de la monarchie Prusienne z 1788 r wyd. w Londynie, Atlas Universelle pour la geographie z 1800 wyd. w Paryżu, Atlas de l'ancienne Pologne z 1850 r. wyd. w Paryżu, Topograficzna mapa Królestwa Polskiego z 1839 r., Cart de la Pologne z 1772 r. wyd. w Paryżu (pierwsza szczegółowa mapa przedrozbiorowej Polski.)
Ocalałe mapy dotyczą głównie obszarów Galicji i pochodzą z lat 1842-1895
Książka XIX wieczna (ok. 3000 wol.)
(Oddział Starych Druków)
Pochodzi z księgozbiorów podworskich Sanguszków, Cieleckich, Konopków, Stadnickich, Zbyszewskich, Żabów. Przeważa literatura naukowa i popularnonaukowa z zakresu historii, teologii, teorii literatury a także wydawnictwa encyklopedyczne i słownikowe. Zachowały się także kompletne wydania dzieł A.Mickiewicza (np. pierwsze wydanie Pana Tadeusza), Z.Krasińskiego, W.Pola, J.Szujskiego. Większość pozycji wydana jest w j.polskim, pozostałe – w angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim.
Zbiór jest w trakcie opracowania katalogowego.
Współczesna Książka Obcojęzyczna
(Oddział Książki Obcojęzycznej)
Księgozbiór powstał dzięki darom Konsulatu Amerykańskiego, Austriackiego i Niemieckiego, Ambasady Angielskiej, Czytelni Anglistycznej Biblioteki Jagiellońskiej, Biblioteki Instytutu Francuskiego, Biblioteki Instytutu Goethego i innych. Przeważają pozycje anglojęzyczne (ok.80%) pozostałe to literatura w j.francuskim, niemieckim, rosyjskim, włoskim i hiszpańskim.
Podstawę księgozbioru stanowi beletrystyka (także wydania uproszczone przeznaczone do nauki języków), ponadto podręczniki, literatura popularno-naukowa (głównie opracowania dotyczące historii i kultury krajów anglo- i niemieckojęzycznych, teorii literatury), wydawnictwa informacyjne: m…in. 34-tomowa angielska Encyclopaedia Britannica, amerykański World Book Encyclopedia, niemiecki Brockaus Enzyklopadie (24 tomy) encyklopedie specjalistyczne, słowniki.
Obok książek zbiór obejmuje także czasopisma (ok.40 tyt. kolekcja niekompletna, z darów) oraz pełne roczniki Newsweeka, kasety wideo (niemiecki magazyn kulturalny Kubus).
Katalogi oddziału dostępne są poprzez Internet.
Tarnowiana
(Dział Informacyjno-Wydawniczy)
Księgozbiór stanowi podstawę informacii o Tarnowie i Ziemi Tarnowskiej. Obejmuje monografie Tarnowa, miast i wsi z regionu (wydania z XIX i XX w.), tarnowskich szkół średnich i podstawowych, sprawozdania z działalności instytucji i towarzystw (Towarzystwo Szkoły Ludowej), przewodniki turystyczne, tomiki poezji poetów z regionu, czasopisma bieżące. Katalog działu dostępny poprzez Internet
Kolekcja Lidii i Adama Ciołkoszów
Licząca 546 pozycji część emigracyjnego księgozbioru Lidii i Adama Ciołkoszów. Kolekcję tarnowską tworzą głównie książki wydane w Angli i Francji w latach 1939-1995, niemal kompletne roczniki (1947-1996) paryskiej Kultury, komplet Zeszytów Literackich z lat 1983-1986 oraz kwartalnika politycznego Aneks z lat 1973-1986. Pozycje książkowe zawierają cenne dedykacje znanych pisarzy i polityków (m.in. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Herminię Naglerową, Jana Nowaka-Jexiorańskiego). Księgozbiór został przekazany bibliotece przez Instytyt Polski i Muzeum im. Generała Władysława Sikorskiego w Londynie.
Kolekcja Witolda Gryla
Fragment księgozbioru zmarłego w 2007 r. znanego tarnowskiego bibliofila i historyka Witolda Gryla. 2 tys. książek zostało zakupione przez Urząd Miasta Tarnow, natomiast blisko 500 egz. Tarnovian przekazała w darze bibliotece córka Małgorzata Kądzioła.
Kalevala
Jeden z największych wielojęzycznych zbiorów Kalevali w Polsce. Książki te, jako dar Norberta Lippóczego, wybitnego tarnowskiego kolekcjonera i działacza kultury, przekazane zostały Bibliotece na przelomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Zbiór liczy ok. 60 pozycji, w tym również opracowania Kalevali. Obok wydań w j. fińskim są także edycje w j. polskim, węgierskim, niemieckim, estońskim, słowackim, angielskim, rosyjskim i francuskim. Najstarsze pochodzą z lat 20-tych XX, najciekawszym jest reprint z r. 1982 pt.”Juhla-Kalevala” -wierna kopia wydania z 1922 r z ilustracjami znanego fińskiego ilustratora Gallena-Kallela. w.
W lutym 1999 r. Biblioteka otrzymała z Ambasady Fińskiej w Warszawie publikację Kalevala : 1835-1849-1999, wydaną przez Towarzystwo Miłośników Kalevali i Towarzystwo Literatury Fińskiej oraz Kalevala w przekładzie Jerzego Litwiniuka.
Książka Mówiona
(Filia nr 8, Filia nr 12)
Zbiór literatury pięknej polskiej i obcej, pamiętniki, bajki dla dzieci, kasety do nauki języków obcych, lektury z zakresu szkoły podstawowej i średniej.
Kasety wideo (ok. 1685 poz.)
(Wypożyczalnia Zbiorów Audiowizualnych)
Adaptacje lektur, bajki animowane i aktorskie, filmy przyrodnicze, krajoznawcze.
Komercyjne filmy fabularne polskie i zagraniczne. Kolekcja „kina domowego” w j.angielskim (z napisami).
Czasopisma
(Czytelnia Naukowa, Dział Informacyjno-Wydawniczy)
Biblioteka prenumeruje ok. 90 tyt. czasopism bieżących. Posiada roczniki czasopism lokalnych byłego woj. tarnowskiego i gmin obecnego powiatu tarnowskiego np.: „Brzeski Informator BIM”, „Echo znad Beli”, „Ziemia Wierzchosławicka”. Ponadto roczniki czasopism dziedzinowych np.: „Handel Wewnętrzny”, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw”, „Bank i Kredyt”, „Kultura Paryska”, „Odra”, „Dzienniki Ustaw”, roczniki gazet, np. „Gazeta Wyborcza” (od 1998 r.).
Płyty CD-ROM
(Oddział dla Dzieci i Młodzieży, Czytelnia Naukowa )
Bazy bibliograficzne Biblioteki Narodowej (dostępne poprzez sieć wewnętrzną MBP lub na stronach www Biblioteki Narodowej ) oraz multimedialne o charakterze encyklopedycznym i edukacyjnym dla dzieci i dorosłych: encyklopedie ogólne i dziedzinowe, słowniki językowe, przewodniki turystyczne, pomoce dydaktyczne z historii, literatury, astronomii, geografii, programy do nauki języków obcych (dla dzieci i dorosłych), bajki multimedialne. Udostępniane na miejscu. Pełny katalog zbiorów cd dotępny poprzez Internet.
Płyty analogowe
(Oddział dla Dzieci i Młodzieży)
Kolekcja płyt z nagraniami pieśni kościelnych, muzyką poważną, bajkami dla dzieci, poezją, tekstami literackimi a także do nauki języków obcych.
Liczba zbiorów
wydawnictwa zwarte
356 966 wol
roczniki czasopism
3816 wol.
stare druki
513 jedn.
rękopisy i varia
144 jedn.
muzykalia
253 jedn.
kartografia
64 jedn.
książka mówiona
44 492 jedn.
Zbiory specjalne (CD-ROM, kasety video, filmy DVD itp.)
48 199 jedn.
prenumerata roczna czasopism 108 tyt.
Źródło opisu: http://www.biblioteka.tarnow.pl/index.php?plik=zbiory, http://www.biblioteka.tarnow.pl/index.php?plik=zadania
Źródło zdjęć: http://www.biblioteka.tarnow.pl/forum/
Dodane: 2010-03-24 21:51:02 przez iwona88
Dodaj komentarz