Kościół parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego Ropczyce

Budowę kościoła parafialnego w Ropczycach zainicjował król Kazimierz Wielki. Dzieła dokończono ok. 1368 r. Jest to budowla gotycka, jednonawowa.

Po raz pierwszy kościół został poważnie zniszczony w 1504 r. podczas najazdu tatarskiego. W wieku XVI przez pewien czas był w posiadaniu protestantów.

W kwestii architektury kościoła i jego wyposażenia, najstarsze informacje podaje akt wizytacji generalnej z 1595 r., przekazując, że kościół parafialny jest murowany, pod wezwaniem św. Krzyża, konsekrowany. Wymienione zostały także elementy jego wyposażenia liturgicznego: 12 srebrnych kielichów, wśród nich 7 pozłacanych, 5 srebrnych krzyży, srebrny pacyfikał pozłacany na kształt krzyża i srebrna monstrancja.

Wizytacja z następnego 1596 r., podaje już o wiele więcej informacji, które warto przytoczyć w skrócie. Kościół posiadał sufit drewniany, dobre okna. W kościele było sześć murowanych ołtarzy z pełnym wyposażeniem w obrusy, korporały, welony. W murowanym cyborium znajdowały się srebrne, pozłacane naczynie i okrągłe drewniane podbite zwykłym jedwabiem koloru czerwonego, w którym przechowywano Najświętszy Sakrament, świeżo konsekrowany. Była wieczna lampka, latarnie, a także 11 srebrnych kielichów, w tym siedem pozłacanych i wiele innych sprzętów liturgicznych. Kościół na zewnątrz posiadał dobry dach, niedawno częściowo naprawiony.

Wizytacja dostarcza nie tylko informacji o wyposażeniu kościoła parafialnego, ale także o trosce jaką był on otoczony i o życiu parafialnym. W 1605 r. kolejny pożar zniszczył miasto, ale kościół został uratowany, skoro w aktach wizytacji z 1610 r. spotykamy podobny opis jak w wizytacji poprzedniej, ubogacony jeszcze informacją o wyposażeniu w księgi liturgiczne. Kolejne zniszczenie kościoła związane było z najazdem Szwedów w 1656 r. Po tym czasie upadków i zniszczeń, kościół parafialny w Ropczycach powrócił do dawnej świetności, a potwierdza to wizytacja z 1721 r. Podaje ona, że kościół jest murowany i ma prawo patronatu należące do króla. W kościele było dziewięć ołtarzy. Pierwszy „starej sztuki”, ołtarz Krzyża św., drugi św. Marii Magdaleny, trzeci Niepokalanego Poczęcia NMP, czwarty z obrazem Różańca NMP, piąty św. Antoniego, następny bez imienia, dalej św. Franciszka, św. Anny i Przemienienia Chrystusa Pana. „Do tego obrazu z twarzą Chrystusa spieszy pobożny lud, celem uzyskania odpustów nadanych przez Kazimierza Łubińskiego, biskupa krakowskiego w 1716 r.”

W 1747 r. wisiały na ołtarzu Przemienienia Pańskiego jako wota dwa krzyże biskupie, prawdopodobnie zostawione tam przez biskupa sufragana kijowskiego Józefa Czarneckiego, który przedtem był proboszczem w Ropczycach.

Kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża świętego w krótkim czasie po tej wizytacji otrzymał nowy tytuł Przemienienia Pańskiego. Trudno ustalić dokładną datę, ale w 1850 r. po raz pierwszy schematyzm podaje nowy tytuł kościoła – „Transfiguratio D. N. J. Ch.”

Jest też wzmianka w wizytacji z 1747 r., o niezwykłej czci obrazu Przemienienia Pańskiego i o krzyżach biskupich, co wskazuje na motyw zmiany tytułu kościoła. Kościół ten w swej historii był kilkakrotnie okradziony, a w 1803 i 1804 r. złodzieje ukradli kielichy, pateny, puszki, ornaty itd.

Kościół był też wielokrotnie niszczony, ale najtragiczniejszym wydarzeniem był pożar całego miasta 06.IV.1873 r., w Niedziele Palmową. Płomienie objęły cały kościół, ale zdołano uratować cudowny obraz z głównego ołtarza.

Zniszczenia były bardzo wielkie, skoro architektura po odbudowie uległa zasadniczej zmianie, w latach 1876-1878. Dobudowane zostały boczne nawy w stylu neogotyckim, kościół pokryto dachówką i blachą, wieża i zakrystia zostały otynkowane. Na zewnątrz kościół został opięty skarpami, otrzymał dachy siodłowe, a nad nawą wieżyczkę.

Wówczas w głównym ołtarzu umieszczono duży, olejny, wykonany na płótnie obraz Przemienienia Pańskiego, dzieło nieznanego malarza, wzorowany na znanym obrazie Rafaela. Konsekracji tego odbudowanego kościoła dokonał bp I. Łobos, 28.VI.1892 r.

Kościół parafialny w Ropczycach w takim stanie architektonicznym przetrwał do dziś i choć uległ pewnym uszkodzeniom w czasie II wojny światowej, to został wyremontowany w latach 1947 – 1950. W piśmie Komitetu Odbudowy Kościoła z 14.VII.1948 r. do Ministerstwa Kultury i Sztuki w Warszawie czytamy: „Pastwą bombardowania w 1939 r. padł miejscowy kościół parafialny, który jest zabytkowy, gdyż pochodzi z 1368 r. Zburzone zostały średniowieczne okopy, babiniec, kaplica, pokrycie dachowe nad nawą, a nadto wskutek wstrząsów wywołanych wybuchem bomb, powstało wiele pęknięć i rysów.” Wszystkie szkody z czasów wojny, zostały naprawione dzięki wysiłkowi parafian i staraniom Konserwatora Zabytków. W następnych latach wykonany został nowy murowany ołtarz, który 26.VI.1958 r. poświęcił bp Karol Pękala. Wszystkie te zmiany, łącznie z witrażami figuralnymi, ozdobnym metalowym tabernakulum z tronem i innymi sprzętami ubogaciły kościół. W latach 1966-1968 został przeprowadzony całkowity remont organów, dużej wieży i wieżyczki z wymianą części blachy. Prace przy kościele trwały nadal. W 1980 r. usunięto stare i położono nowe tynki, a w następnym roku wymieniono całą więźbę dachową i dach pokryto blachą miedzianą. W 1987 r. rozpoczęto prace przy budowie nowej dzwonnicy, a w listopadzie 1990 r. zostały na niej zawieszone trzy stare i dwa nowe dzwony.

W 1991 r. przywieziony został z renowacji ołtarz Matki Bożej Różańcowej, a na jesieni tego samego roku ołtarz Matki Bożej Nieustającej Pomocy, który poświęcił w 100 – lecie sprowadzenia obrazu z Rzymu do Ropczyc, bp Edward Białogłowski 08.XII.1993 r.

Lata 1994-1997 to w ropczyckiej parafii czas wielu prac remontowych i budowlanych, przy kościele parafialnym. Warto wspomnieć budowę chodnika wokół kościoła, dokończenie budowy ołtarza polowego, generalny remont zegarów, osuszenie wieży, wykonanie oświetlenia na zewnątrz, renowację i malowanie wieży i wiele innych. Kościół parafialny Przemienienia Pańskiego w Ropczycach przy częściowym zachowaniu swojego dawnego wystroju, stanowi centrum duszpasterstwa wśród kilku funkcjonujących kościołów w Ropczycach i okolicy.

ropczyce.rzeszow.opoka.org.pl

Źródło opisu: ropczyce.rzeszow.opoka.org.pl
Źródło zdjęć: ropczyce.rzeszow.opoka.org.pl
Dodane: 2010-05-17 21:09:37 przez bany41

Galeria

Lokalizacja

Komentarze (2)